Veel mensen hebben géén testament, want de ‘langstlevende’ is tegenwoordig toch goed geregeld? Maar een testament gaat verder dan dat. Je kunt er je eigen zaken mee regelen. Hierna volgen zes goede redenen om dat te doen.
1. Regelen wie wat erft
Als je niets regelt is de wettelijke verdeling van toepassing. De langstlevende echtgenoot (of geregistreerd partner) krijgt dan de erfenis. De kinderen krijgen dus hun erfdeel niet direct, maar krijgen een vordering in geld, ter grootte van hun erfdeel. Dit bedrag is pas opeisbaar als beide ouders zijn overleden.
Je kunt in je testament regelen wie er wat erft. Maar… je moet je wel aan de wet houden. Zo kun je weliswaar je partner en kinderen onterven als je dat wilt, maar kinderen behouden altijd het recht op hun legitieme portie. Dat geldt niet voor je partner, maar die heeft wel weer andere rechten (bijv. het recht om na overlijden zes maanden gebruik te maken van woning en meubels). Uiteraard kun je ook overwegen om vrienden of een goed doel te laten erven en om je onderneming aan één van de kinderen na te laten.
2. Regelen wie de erfenis afwikkelt
Bij een grote familie of als je een onderneming hebt, is het verstandig om één persoon als executeur aan te wijzen. Die regelt dan alle financiële en juridische zaken rondom de erfenis. Als alles is gewaardeerd, kan de erfenis daadwerkelijk worden verdeeld. Dit voorkomt wellicht familieruzies. De executeur kan ook een onafhankelijke derde zijn, die zelf geen erfgenaam is.
3. Voogdij voor kinderen regelen
Voor minderjarige kinderen moet een voogd geregeld worden als beide ouders overlijden. Als je dit niet zelf hebt geregeld in je testament of bij de rechtbank, wijst de kantonrechter een voogd aan. Dit is misschien niet degene die je zelf in gedachten had. Of misschien worden de kinderen over meerdere gezinnen verdeeld. Met een testament kun je dit zelf bepalen.
4. Alles goed regelen voor je kinderen én je partner
Als je bang bent dat je partner een (groot) deel van het vermogen verbruikt voordat hij/zij overlijdt, kun je er ook voor kiezen de kinderen direct hun deel te geven. Als je niet getrouwd of een geregistreerd partnerschap hebt, erft je partner helemaal niets als je dat niet via een testament regelt. Dus alleen samenwonen of een samenlevingscontract is niet voldoende.
5. Hertrouwen en de gevolgen voor de kinderen regelen
Helemaal lastig wordt het als de langstlevende echtgenoot nog hertrouwt. Het vermogen kan dan verdwijnen naar een andere familie. Je kunt in een testament bepalen dat de kinderen op dat moment geld uit de nalatenschap krijgen. Zij kunnen op dat moment ook hun wilsrechten uitoefenen als ze bepaalde spullen willen hebben.
Stel dat je partner na jouw overlijden hertrouwt en weer gaat scheiden of overlijdt. Dan krijgt de nieuwe relatie van uw partner een deel van jouw nalatenschap, als zij samen in huwelijkse voorwaarden afspreken dat zij alles delen. Dus ook jouw erfenis. De kinderen krijgen dan minder. Dat kun je voorkomen met een zogenaamde ‘uitsluitingsclausule’.
6. Erfbelasting besparen
Ook belangrijk: het besparen van erfbelasting. Veel mensen vinden het als oneerlijk om belasting te betalen over hun verdiende vermogen, waar al eerder belasting over is betaald. De belasting is echter voor degene die de erfenis krijgt en er feitelijk niets voor hoeft te doen.
Wil je voor je erfgenamen nú regelen dat ze straks minder erfbelasting hoeven te betalen, dan is het slim om een schenkingsplan op te stellen. Je mag schenken wat je wilt, maar je krijgt wel met schenkbelasting te maken. In een schenkingsplan wordt er rekening gehouden met schenkingsvrijstellingen en andere mogelijkheden. Vaak heb je daar gespecialiseerde hulp bij nodig. Soms door een fiscalist, soms door een notaris en soms door beiden. Als je meer wilt weten, neem dan even met mij contact op.
Dus aan de slag!
Je kunt op twee manieren een testament maken.
- Onderhandse akte. Je doet het zelf of laat het iemand anders dan de notaris doen. Een dergelijke onderhandse akte moet je wel bij de notaris in bewaring geven. Je moet de akte overhandigen en dan per notariële akte (een zogenaamde verklaring van bewaargeving) verklaren mét handtekening dat de het overhandigde stuk jouw uiterste wil bevat. Dit wordt dan in het Centraal Testamentenregister opgenomen.
- Notariële akte. Dit is het testament dat door de notaris wordt opgesteld, nadat jij jouw wensen kenbaar hebt gemaakt. Dit is wat meestal in de volksmond ‘het testament’ wordt genoemd. Ook deze akte wordt in het Centraal Testamentenregister opgenomen.
Maar dan ben je er nog niet
Want de omstandigheden kunnen na het opstellen vaak nog wijzigen. Denk aan nieuwe wetgeving op het gebied van erven en schenken, maar ook aan gewijzigde familieomstandigheden. Misschien ga je scheiden, hertrouwen of zijn er problemen met de kinderen… Het advies is, zeker als je ook een onderneming hebt, om elke vier of vijf jaar te (laten) checken of je testament nog actueel is.
Afbeelding van kalhh via PixabayNOVI Tip
Twijfel of een testament voor jou/jullie wel nodig is, overleg dan even met een notaris of met andere deskundige.
Zoek je hulp bij het opstellen van een schenkingsplan, neem dan met mij contact op.
